Σάββατο 10 Μαρτίου 2012

Ο Όμηρος και οι Μακεδόνες



Χάρτης αρχαίας Μακεδονίας


Ο κ. J. Β. γράφει: «Ο Όμηρος δεν γνώριζε τούς Μακεδόνες με τ’ όνομα αυτό. Απ’ όλους τούς μακεδονικούς λαούς, ό Όμηρος αναφέρει μόνο τούς Παίονες, πού ζούσαν στο κέντρο τής Μακεδονίας. Κατά τον Τρωικό Πόλεμο οι Παίονες ενώθηκαν με τούς πολιορκούμενους τής Τροίας — ένδειξη του ότι δεν ήσαν Έλληνες». Το ν’ αγνοεί κανείς κάτι δεν είναι κακό, κακό είναι να μη θέλει να πληροφορηθεί και πιο μεγάλο κακό να θέλει να παρά-πληροφορεί. Όλο το απόσπασμα αυτό είναι γεμάτο από ιστορικές ανακρίβειες, με μία εξαίρεση: τούς Παίονες. Όντως, κάποιοι αρχαίοι συγγραφείς δεν θεωρούν τούς Παίονες Έλληνες, ίσως διότι δεν ήσαν Μακεδόνες. Αλλά ας δούμε και τα άλλα στοιχεία πού συγκροτούν την παραπληροφόρηση:
α) Ο Όμηρος δεν περιγράφει κάποιον «εθνικό» πόλεμο μεταξύ «Ελλήνων» και «μη Ελλήνων». Με εξαίρεση τούς στρατιώτες του Αχιλλέα (τον οποίον ό Αλέξανδρος θεωρούσε πρόγονό του), δηλαδή τούς Μυρμιδόνες, κανείς άλλος από τούς Αχαιούς δεν ονομάζεται Ελλην. Το όνομα Έλλην δεν είχε ακόμη γενικευθεί. Ο Όμηρος περιγράφει έναν πόλεμο ομογλώσσων, ομοθρήσκων και ομοτρόπων λαών. Αν υπάρχει διαφορά, αυτή είναι γεωγραφική. Εξ άλλου στο στρατό των Τρώων υπάρχουν ήρωες πού συνδέονται με πατρογονική φιλία ή συγγένεια με τούς Αχαιούς (βλ. περίπτωση Γλαύκου). Ακόμη στην εκστρατεία του Αγαμέμνονος δεν πήραν μέρος τα νησιά του Αιγαίου. Μετέχουν μόνον ό Τριπτόλεμος τής Ρόδου και οι Νηλεύς, Φείδιππος και Άντιφος από την Κω, Κάρπαθο και τα γύρω νησιά. Και όμως οι κάτοικοι του Αιγαίου είχαν περισσότερους λόγους από τούς Δωδεκανήσιους να πολεμήσουν εναντίον τής Τροίας.

β) Ο κ. J. Β. ψεύδεται ασύστολα όταν λέει ότι «άπ’ όλους τους μακεδονικούς λαούς ό Όμηρος αναφέρει μόνο τούς Παίονες». Και ψεύδεται διότι οι άλλες περιοχές πού αναφέρονται είναι αυτές πού αποτέλεσαν το ιστορικό λίκνο των Μακεδόνων και πού ή ελληνικότητα του ονόματός τους είναι αδιαμφισβήτητη. Οι περιοχές αυτές είναι ή Ημαθίη (Ημαθία) και ή Πιερίη (Πιερία). Γράφει στο Ξ 226 για την Ήρα:
«Πιερίην δ’ επιβάσα και Ημαθίην ερατεινήν
σεύατ’ εφ’ ιπποπόλων Θρηκών όρεα νιφόεντα»
[Αφού πέρασε την Πιερία και την όμορφη Ημαθία, κατευθύνθηκε πάνω από τα χιονισμένα βουνά των Θρακών, πού τρέφουν άλογα]

Η συνέχεια εδώ